نگهداری قرآنهای منسوب به ائمه اطهار(ع) در گنجینه رضوی
تاریخ انتشار: ۲۷ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۵۴۳۲۷۱
گنجینه رضوی با دارابودن حدود ۲۳ هزار قرآن و جزوه قرآنی؛ از صدر اسلام تا کنون، یکی از غنیترین کتابخانههای ایران و جهان اسلام در حوزه آثار قرآنی است؛ آثاری که در طول قرون متمادی در پرتوی سنتهای وقف، نذر یا اهدا توسط ارادتمندان حضرت ثامن الحجج (ع) به این آستان مقدس تقدیم شده است. در این میان، مجموعه نسخههای قرآنی با دستخط مبارک منسوب به ائمه اطهار (ع) این گنجینه، اهمیت خاصی بین ارادتمندان امام هشتم (ع) به ویژه پژوهشگران دارند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در حال حاضر مرکز نسخ خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی حافظ بالغ بر ۱۰ نسخه قرآن کامل و جزوه قرآنی (دربردارنده یک یا چند جزء قرآن) شریف با دستخط مبارک منسوب به امامان شیعه (ع) است که منتخبی از آنها در گنجینه قرآن و نفایس حرم مطهر رضوی در معرض دید عموم علاقهمندان قرار دارد. در واقع اهمیت این گنجینه، بیشتر به وجود نایاب و کمنظیر قرآنهای منسوب به ائمه اطهار (ع) همچون امام علی (ع)، امام حسن (ع) و امام حسین (ع) برمیگردد که بر روی پوست آهو و به خط کوفی اولیه کتابت شده است.
چگونگی شناسایی قرآنهای منسوب به ائمه اطهار (ع)
در ادامه شاید برایتان جالب باشد که بدانید چگونه انتساب این قرآنها به دستخط مبارک امامان شیعه (ع) در طول تاریخ مشخص شده و در این میان از چه ابزارهایی استفاده شده است.
در این راستا پژوهشگران نسخ خطی از یک سو به بررسی مستندات موجود در داخل قرآنها و جزوات قرآنی و همچنین وقفنامههای آنها از جمله رقم (امضا) کاتب یا واقف میپردازند. به طور مثال، در جزوه قرآنی منسوب به دستخط مبارک حضرت علی (ع) که در سال ۱۰۰۸ هجری قمری توسط شاه عباس اوّل صفوی بر آستان ملکوتی حضرت ثامنالحجج (ع) وقف شده و وقف نامه آن به دستخط مرحوم شیخ بهاءالدین عاملی (شیخ بهایی) نگاشته شده است، عبارت «کتبه علی ابنابیطالب» به چشم میخورد. البته در خصوص قرآنهای منسوب به ائمه اطهار (ع) بحثهای زیادی مطرح است و برخی از محققان نیز معتقدند این رقمها (کتبه...) جعلی است، اما همانطور که صد درصد نمیتوان انتساب آنها را به دستخط ائمه اطهار (ع) پذیرفت، صد درصد هم نمیتوان آن را رد کرد.
از این رو محققان به بررسی نوع خط، مرکب بکار رفته و زمینه آثار قرآنی که بر روی آن کلام الهی کتابت شده است نیز میپردازند. به طور نمونه کتابت قرآن بر روی پوست آهو، از جمله شواهدی است که نشان میدهد آن اثر در قرون اولیه نوشته شده است. در این میان، اگر نسخه بر روی کاغذ کتابت شده باشد به معنای آن است که قدمت آن به قرن چهارم هجری قمری به بعد میرسد.
بهرهگیری از روشهای نوین علمی
در کنار بررسی آثار قرآنی با روشهای سنتی، استفاده از ابزارهای نوین علمی نیز از اهمیت خاصی برخوردار است و حتی بیشتر به آن میتوان استناد کرد. به طور مثال قسمتی از زمینه قرآن کامل شماره ۱۸ موجود در مرکز نسخ خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی که به خط کوفی حجازی بر روی پوست کتابت شده است، برای سالیابی یعنی تشخیص سال کتابت آن، چند سال قبل به آلمان و آمریکا ارسال شد. آزمایش دیرینهشناسی با کربن ۱۴ بر روی این پوست نشان داد که قدمت آن به قرن اول هجری قمری برمیگردد. بدین ترتیب بررسیهای علمی با شواهد حاصل از بررسی سنتی این قرآن منسوب به دستخط شریف امام علی (ع) همخوانی داشت و کتابت آن را در دوره زندگانی این امام همام تأیید کرد.
گفتنی است، علاقهمندان در ایام ماه مبارک رمضان میتوانند از ساعت ۸ تا ۱۳:۳۰ از آثار متنوع گنجینه قرآن و نفایس آستان قدس رضوی از جمله قرآنهای منسوب به ائمه اطهار (ع) واقع در صحن کوثر بارگاه ملکوتی حضرت رضا (ع) بازدید کنند. باشگاه خبرنگاران جوان خراسان رضوی مشهد
منبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: موزه رضوی آثار تاریخی قرآن قرآن های منسوب به ائمه اطهار دست خط مبارک کتابت شده دست خط قرآن ها بر روی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۵۴۳۲۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
زندگی با آیه ها یک فعالیت هم افزا با حضور دستگاه های مختلف بود
به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام تقی زاده دبیر پویش طرح ملی زندگی با آیه ها و رییس سازمان دارالقرآن در نشستی که پیرامون بحث و بررسی طرح زندگی با آیه ها امروز دوشنبه دهم اردیبهشت ماه با حضور جامعه قرآنی و تمامی دستگاه های مشارکت کننده در مجمتع فرهنگی سرچشمه برگزار شد، گفت: زندگی با آیه ها یک فعالیت هم افزا با حضور دستگاه های مختلف فرهنگی بود. نظر سنجی قبل از ماه مبارک انجام شد و بعد از آن نیز مجدد آن را تکرار کردیم تا اثر بخشی فعالیتهای انجام شده را دریابیم. در این عملیات تولیدات مکتوب، تولیدات فضای مجازی و فعالیتهای که در صدا و سیما شکل گرفت و اتفاقاتی که در زیر ساخت ها اتفاق افتاد و تبلیغات محیطی یکی دیگر از ارکانی بود که سعی کردیم در تصویر کردن بهتر این طرح از آن کمک بگیریم.
وی ادامه داد: در نامه ای که حجت الاسلام قمی بهمن ماه و قبل از آغاز ماه مبارک رمضان به دفتر رهبر معظم انقلاب ارسال کردند نظر معظم له را برای اجرای چنین طرحی در ماه مبارک جویا شدند که پاسخ به این نامه رهبر انقلاب این چنین آمده است: «کار قرآنی در شمار مبارک ترین کارهای جهادی و اسلامی است مراقب باشید در نیمه راه رها نشود و پیگیری نکردن و برنامه ریزی نکردن آفت برنامه های شوق انگیز است.»همه فعالیتهای قرآنی را رهبری در راستای فهم و تدبر می بینند که در این زمینه حفظ قرآن تاثیرات خودش را دارد.
رییس سازمان دارالقرآن اظهار داشت: ما حفظ آیات موضوعی را به عنوان نقطه کلیدی مطرح کردیم که با نگاه کارشناسی به تمامی مراحل از تصحیح و جریان حفظ و عمل و قرآنی شدن را دنبال کرد. فلذا توجه ویژه ای به حفظ موضوعی داشتیم. ما با این نگاه هدف از طرح زندگی با آیه ها را گفتمان سازی و تببین معارف قرآنی نیاز جامعه در راستای فریضه جهاد تبیین با این طرح مورد توجه قرار دادیم.
تقی زاده ادامه داد: در ماه مبارک رمضان چهار سطح عملیاتی طراحی شد.گفتمان سازی زندگی با آیه ها از عنوان تا مفهوم اینکه قرآن به دنبال سامان بخشی زندگی است، به عنوان نخستین سطح برشمرده شد. همچنین شکل گیری هم افزایی بین جریان های مردمی و دستگاه ها با این تناسب که فعالیت خودمان تقویت میدان باشد. مخاطب محوری که معیار اصلی ما بوده در تفکیک مخاطبان با عنوان های مختلف بانوان و نوجوان در این طرح مورد توجه واقع شده است.
دبیر پویش طرح زندگی با آیه ها با اشاره به اینکه نظرسنجی قبل و بعداز فعالیتهای قرآنی ماه رمضان داده های خوبی میدهد، اظهار داشت: نظر سنجی با سنجش دو هزار نفر از استانها و تهران انجام شد در این نظر سنجی بالغ بر ۷۵ درصد حسرت حفظ نکردن قرآن را دارند. اکثر افراد در خانه از قرآن شخصی استفاده می کنند که با آمدن نظر سنجی دوم که روزهای آینده نتایجش مشخص می شود میتوان تحلیل های خوبی در این زمینه انجام داد.
کد خبر 6092100 سمانه نوری زاده قصری